សង្គ្រាមខ្មែរ-សៀម ក្នុងរាជព្រះបាទលំពង់រាជា ឆ្នាំ១៣៥១
- កំណត់ត្រាប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ
- Jan 19, 2018
- 1 min read
សង្គ្រាមខ្មែរ-សៀម ក្នុងរាជព្រះបាទលំពង់រាជា ឆ្នាំ១៣៥១ ===============================================================================
លោក លោកស្រី មិត្តអ្នកអានជាទីមេត្រី !. នៅក្នុងសង្គ្រាមខ្មែរ-សៀម នៅពាក់កណ្តាលសតវត្សទី១៤ តាមព្រះរាជពង្សាវតារខ្មែរក្តី សៀមក្តី ហាក់មានការស៊ីសង្វាក់គ្នា អំពីព្រឹត្តិការណ៍ដែលកើតមានឡើងនៅគ្រានោះ។ ប៉ុន្តែ ពង្សារសរសេរដៃរបស់ខ្មែរ ហាក់មានការកំណត់មិនច្បាស់អំពីក្សត្រខ្មែរគ្រងរាជ្យនាពេលនោះពីរព្រះអង្គ គឺព្រះលំពង់រាជា និងព្រះស្រីសុរិយោពណ៌។ ប៉ុន្តែ តាមសៀភៅប្រវត្តិសាស្ត្ររលោក ត្រឹង ងា និងសៀភៅក្រោយៗមកទៀត ដែលថា គឺជារាជ្យរបស់ព្រះបាទលំពង់រាជា។
ទោះយ៉ាងណាក្តី ក្នុងអត្ថបទដែលយើងលើកយកមកនិយាយគ្រានេះ គឺជាដំណើររឿងដែលពណ៌នា ដូចទៅនឹងអត្ថបទវីរកថា ដែលបានបង្ហាញភាពស្វាហាប់របស់ព្រះមហាក្សត្រ និងកងទ័ពខ្មែរនាសម័យនោះ ទុកគ្រាន់ យកមកជម្រាបជូនលោកអ្នក ជាទីសណ្តាប់ដូចតទៅ៖
ព្រះរាមេសូរ បាននាំកងពលសេនាធ្វើដំណើរទាំងយប់ទាំងថ្ងៃកាត់ចុះ មកតាមនគររាជសីមា។ ចៅហ្វាយខេត្ដខ្មែរនៅទីនោះដែលមិនបានប្រុងប្រយ័ត្នដឹងខ្លួនជាមុន ហើយដែលមិនបានប្រុងប្រៀបប្រមូលកងទ័ពទប់ទល់សត្រូវឲ្យទាន់ពេលវេលាឡើយ ក៏ត្រូវបង្ខំចិត្ដនាំក្រុមគ្រួសារខ្មែរ និងនាម៉ឺនមន្ដ្រីរាជការ រត់ចាកចោលទីកន្លែងដែនសីមា។ ជាមួយគ្នានោះដែរ គេក៏បានធ្វើចុតហ្មាយមួយ ថ្វាយទៅព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ រៀបរាប់គ្រប់ព្រឹត្ដិការណ៍ និងកិច្ចការទាំងឡាយ ដែលកំពុងតែកើតមានឡើង។ ព្រះស្រីសុរិយោទ័យ ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ ក៏ចាត់ចែងចេញបញ្ជាឲ្យប្រមែប្រមូលកេណ្ឌកងទ័ព ពលសេនាតាមខេត្ដខណ្ឌនានាក្នុងព្រះនគរ។ ឧកញ៉ាចក្រីវង្ស ត្រូវបានព្រះរាជាតែងតាំងជាមេទ័ព ទទួលបេសកកម្ម ត្រូវលើកកងពលយោធា ចេញទៅទប់ទល់នឹងទ័ពសៀមនៅក្នុងខេត្ដបស្ចិមបុរី។
ប៉ុន្តែ បើតាមពង្សាវតារវត្ដទឹកវិល និងពង្សាវតារគណៈកម្មការសម្ដេចសង្ឃនាយកទៀង បានចារថា មេទ័ពធំ ដែលព្រះមហាក្សត្របានតែងតាំងនោះ មានឋានៈជាឧបរាជ ហើយត្រូវជាប់ជាព្រះញាតិវង្សទៀតផង។
កងទ័ពសៀមដែលមើលងាយទ័ពខ្មែរ បានធ្វេសប្រហែស មិនសូវយកចិត្ដទុកដាក់ប្រុងប្រយ័ត្នឡើយ។ ឆ្លៀតឱកាសដ៏ល្អនេះ ព្រះឧបរាជមេទ័ពខ្មែរ ក៏បញ្ជាកងពលរេហ៍ឲ្យវាយឆ្មក់សន្ធប់សម្រុកបុកយ៉ាងខ្លាំង ទៅលើសៀម បំបែកបំបាក់ធ្វើឲ្យទ័ពអស់របៀបរៀបរយ ភ័យស្លន់ស្លោរ រត់ប្រសេកប្រសាចទៅគ្រប់ទិសទី។ ការប្រយុទ្ធកាប់ចាក់គ្នាមានសភាពយ៉ាងសាហាវខ្លាំងក្លាគួរឲ្យរន្ធត់តក់ស្លុតក្រៃលែង។
គ្រានោះឧបរាជខ្លួនឯង បានបំបោលដំរី រុលចូលលុកទៅច្បាំងកាប់ចាក់តទល់ផ្ទាល់នឹងព្រះស្រីសុវត្ថិ (ព្រះចៅរបស់ស្ដេចសៀម)។ នៅទីបំផុត ព្រះឧបរាជក៏បានកាប់ចំកព្រះស្រីសុវត្ថិ មេទ័ពសៀម ដាច់ត្មិល ធ្លាក់ពីលើខ្នងដំរី។ ដោយកំពុងតែបានទទួលជោគជ័យ ព្រះឧបរាជខ្មែរក៏បញ្ជាកងយោធាឲ្យលុករុលសម្រុកតទៅមុខដេញតាម កងទ័ពសៀម។ ដេញទៅៗកងទ័ពខ្មែរបានទៅជួបប៉ះទង្គិចគ្នា ជាមួយនឹងកងទ័ពធំសៀម ដែលដឹកនាំដោយព្រះរាមេសូរ។ ព្រះរាមេសូរ រៀបចំពលសេនាទប់ទល់មិនទាន់ ក៏បញ្ជាឲ្យវាយដកថយរត់យករួចខ្លួនសិន។ កងទ័ពសៀមត្រូវទទួលបរាជ័យបាក់បែករត់ខ្ចាត់ខ្ចាយអស់ ហើយត្រូវដកឃ្លាត្រលប់ចូលនគរវិញ។ ពលសេនាសៀមជាច្រើន ត្រូវកងទ័ពខ្មែរចាប់បានយកមកធ្វើជាឈ្លើយ ហើយគ្រឿងអាវុធយុទ្ធភណ្ឌជាច្រើនត្រូវរឹបអូសយកបាន។
កូនស្ដេចសៀម ព្រះរាមេសូរ កាលបើរត់បានឆ្ងាយចេញផុតពីទឹកដីខ្មែរហើយ ហើយដោយពុំឃើញមានទ័ពខ្មែរដេញតាមប្រកិតពីក្រោយ ក៏បញ្ជាឲ្យទ័ពដែលនៅសេសសល់ទាំងប៉ុន្មានឈប់សម្រាកនៅនឹងមួយកន្លែង។ បន្ទាប់មកព្រះអង្គ បានរៀបចំចុតហ្មាយមួយ ផ្ញើថ្វាយទៅព្រះបិតាព្រះឧទងរាមាធិបតី ដែលគង់នៅទីក្រុងស្រីអយុធ្យា។ ព្រះរាមាធិបតីឈឺចុកចាប់ខ្លាំងណាស់ ក្រោយដែលដឹងថាចៅព្រះអង្គ ព្រះស្រីសុវត្ថិ ត្រូវបានមេទ័ពខ្មែរ ប្រហារជីវិតដោយកាត់ក្បាលលើសមរភូមិ។ មិនបង្អង់យូរ ស្តេចសៀមអង្គនេះ ចេញបញ្ជាឲ្យរៀបចំប្រមែប្រមូល បង្ហាត់បង្រៀនកងពលយោធាឲ្យបានចំនួនច្រើនកុះករជាទីបំផុត។ ដោយបានតែងតាំងបងថ្លៃ ព្រះនាមព្រះបរមរាជា ជាប្រមុខទ័ពធំ ដែលមានកូនប្រុសទាំងបីរបស់ព្រះអង្គ នៅអមធ្វើជាជំនួយផង។
댓글